- De hoge inflatie is nog altijd een dominant thema, maar in mei zijn prijzen voor stroom en gas iets teruggezakt vanaf de extreem hoge niveaus in maart en april.
- De koopkracht van spaargeld neemt nog altijd af, omdat spaarrentes veel te laag zijn om de bredere prijsstijging bij te houden.
- Business Insider houdt, in samenwerking met nieuwsapp Upday, elke maand zeven prijzen bij die van belang zijn voor de waarde van je bezittingen en die je maandelijkse uitgaven beïnvloeden.
De inflatie blijft zeer hoog en dat merken huishoudens in hun portemonnee. Onder meer tanken blijft duur, maar in mei zijn de prijzen voor stroom en gas wel iets teruggezakt van de piekniveaus van maart en april.
Voor de energierekening geldt dat de pijn van hogere prijzen voor veel huishoudens geleidelijk voelbaar wordt, aangezien ongeveer de helft van de Nederlanders vaste contracten voor stroom en gas heeft, waarbij de prijs voor langere tijd vaststaat. Pas bij de vernieuwing van energiecontracten worden de hogere prijzen dan voelbaar.
Wat betreft spaargeld en beleggingen is de situatie precair: spaarrentes zijn extreem laag, terwijl de inflatie de koopkracht van spaargeld uitholt. Tegelijk waarschuwen beursexperts dat de dalende trend op de beurs van de afgelopen maanden nog niet is gekeerd.
Op de huizenmarkt houden de extreme prijsstijgingen vooralsnog aan, want in april zijn de prijzen op jaarbasis weer fors gestegen. Dit is opmerkelijk, aangezien de recente stijging van hypotheekrentes kopers op de huizenmarkt nog niet al te zeer lijkt af te schrikken.
Business Insider houdt, in samenwerking met nieuwsapp Upday, elke maand zeven prijzen bij die van belang zijn voor de waarde van je bezittingen en die je maandelijkse uitgaven beïnvloeden. Hoe staat het met de waarde van je huis, de hypotheekrente, energierekening, benzine- en dieselprijzen, aandelen en je spaargeld?
Bekijk hieronder de Blik op je Geld van mei 2022:
Download hier de app voor Upday Nieuws
Huizenprijs: recordstijging houdt aan
Volgens de meest recente gegevens zijn huizenprijzen in april op jaarbasis opnieuw fors gestegen met een plus van bijna 20 procent, blijkt uit cijfers van het CBS en het Kadaster. De stijging ligt hiermee in lijn met de afgelopen maanden.
De gemiddelde verkoopprijs van een woning was 429.020 euro afgelopen april. Daarmee is een gemiddelde woning liefst 66.495 euro duurder dan in april 2021.
De sterke prijsstijgingen hebben onder meer te maken met het krappe aanbod van te koop staande huizen. Daardoor zien huizenzoekers zich gedwongen om flink boven de vraagprijs te bieden om nog een huis te kunnen bemachtigen. Afgelopen jaar is bijna 3 op de 4 huizen boven de vraagprijs verkocht.
Lees ook: Bijna 3 op 4 huizen boven vraagprijs verkocht: bekijk wat er in jouw gemeente gebeurt
Daarnaast is de gekte op de woningmarkt voor een groot deel ook te wijten aan de lage hypotheekrentes. Daardoor kunnen mensen makkelijk veel geld lenen voor het kopen van een huis.
Maar de hypotheekrentes zijn aan het stijgen en de grote vraag is dus hoelang de huizenprijzen daarvoor nog immuun blijven.
Economen van ING zien bijvoorbeeld de risico’s op een daling van de huizenprijzen toenemen. Door de stijging van hypotheekrentes, de oorlog in Oekraïne en de hoge inflatie is er een grotere kans op een neerwaartse prijscorrectie, aldus ING.
Lees ook: Zo groot is het verschil tussen jongeren en 55-plussers bij de overwaarde in de eigen woning
Hypotheekrente: stijgingen zetten door
De snelle stijging van hypotheekrentes heeft zich ook afgelopen maand doorgezet. De hypotheekrente voor 30-jaar vast zonder NHG-verzekering heeft al bijna 4 procent bereikt, terwijl de rente voor 20 jaar vast zonder NHG-verzekering met 3,8 procent daar in de buurt komt. Alleen de variabele rente blijft nog relatief laag.
Financieel intermediair Van Bruggen Adviesgroep verwachten dat hypotheekrentes vanaf dit punt minder hard gaan stijgen. Dit heeft te maken met de kapitaalrentes, die niet meer zo hard oplopen.
Verder is het zo dat geldverstrekkers hun handen vol hebben met de vele hypotheekaanvragen. Om nog meer aanvragen te voorkomen, zetten ze de hypotheekrente wat hoger. Hierdoor kan de stijging bij de hypotheekrentes wat langer aanhouden dan de stijging van de kapitaalmarktrentes.
Lees ook: Hypotheekrente: dit zijn de laagste rentes voor 5 jaar, 10 jaar en 20 jaar vast
Sparen: kloof tussen inflatie en spaarrente blijft gigantisch
De kloof tussen de inflatie en spaarrentes is afgelopen maand op nagenoeg hetzelfde niveau gebleven. In april liep de inflatie in Nederland op tot 9,6 procent, terwijl de hoogste variabele spaarrente daalde naar 0,05 procent. Er is dus een gigantisch verschil van bijna 10 procentpunt!
Deze verhoudingen betekenen dat spaartegoeden rap hun koopkracht verliezen. Anders gezegd: spaarders kunnen in de toekomst met dezelfde hoeveelheid euro's steeds minder spullen en diensten kopen vergeleken met nu.
Maar voor spaarders is er wel enige hoop. De Europese centrale bank komt binnenkort mogelijk in actie. Als het aan president Klaas Knot van de Nederlandsche Bank ligt moet de ECB de rente in juli verhogen. Hij sluit ook verdere renteverhogingen niet uit. Op deze manier kan de ECB reageren op de hard opgelopen inflatie.
Knot waarschuwde onlangs ook voor een vicieuze cirkel van stijgende lonen en stijgende prijzen. Zo wees hij naar onder andere het risico van een loon-prijsspiraal, waarbij gestegen loonkosten door producenten worden doorberekend in de prijzen. De hogere prijzen zouden juist weer tot hogere looneisen leiden, aangezien werknemers hun koopkracht willen behouden.
Beurs: risico van verdere daling blijft groot
De beurs bevindt zich nog altijd in een neergaande fase vanwege zorgen over de hoge inflatie en mogelijk een economische recessie. Zo kenden de Amerikaanse beurzen medio mei de slechtste beursdag sinds 2020. De brede S&P 500-index staat dit jaar vooralsnog op een verlies van zo'n 17 procent.
De Amsterdamse AEX-index boekt in mei een licht verlies van iets minder dan 2 procent en heeft sinds de start van dit jaar een min van zo'n 14 procent achter de kiezen.
Het technische beeld op de beurs laat nog steeds een dalende trend zien, aldus beursexperts Michael Nabarro en Gökhan Erem. Hoewel er de laatste dagen sprake lijkt van enige opluchting op aandelenmarkten, moeten beleggers er rekening mee houden dat de oplevingen voorlopig slechts tijdelijk van aard zijn.
Ook een beleggingsstrateeg van de Zwitserse bank UBS waarschuwt dat de huidige 'bear market' voor aandelen nog even aanhoudt. Het is volgens hem dan ook niet slim om nu op koopjesjacht te gaan.
De bekende beursanalist Albert Edwards van de bank Société Générale, die bekend staat om zijn pessimistische blik, verwacht een daling van de S&P 500 vanaf de piek van eerder dit jaar met 40 procent.
Benzine en diesel: benzineprijs kruipt weer omhoog
De prijzen van benzine en diesel hebben zich deze maand uiteenlopend ontwikkeld. De prijs per liter ongelode benzine is op 16 mei opgeklommen tot 2,18 euro, vergeleken met 2,07 een maand geleden. De dieselprijs lag op 16 mei ongeveer op hetzelfde niveau, 1,99 euro, als een maand geleden.
Verschillen tussen de prijsontwikkeling van diesel en benzine op de korte termijn hebben vaak te maken voorraadverschillen de productiecapaciteit van raffinaderijen.
In brede zin volgen de prijzen aan de pomp de ontwikkeling van de olieprijs. De prijs van Brent-olie, de maatstaf voor olie uit Europa, is in mei licht gestegen tot bijna 114 dollar per vat, vergeleken met 105 dollars een maand eerder.
De stijging van de olieprijs wordt mede gedreven door de voorbereidingen van een Europese olieboycot tegen Rusland. Duitsland heeft al aangekondigd om tegen het einde van het jaar sowieso met de import van Russische olie te stoppen.
Verder lijkt het erop dat de samenwerking van Rusland met olieclub OPEC intact blijft, ondanks bezwaren hiertegen van de Verenigde Staten. Dit betekent dat de zogenaamde OPEC+ op dezelfde manier blijft opereren. Samen maken grote olieproducerende landen afspraken over de olieproductie, waarmee ze de olieprijs beïnvloeden.
Lees meer: Saoedi-Arabië wil samenwerking met Rusland in olieclub OPEC+ gewoon voortzetten en daagt Biden uit
Stroom: prijzen zakken iets terug
Het blijft lastig om een goed beeld te krijgen van de prijsontwikkelingen voor stroom en gas. Energieleveranciers bieden door de sterk gestegen prijzen van stroom en gas en de onzekere situatie op de groothandelsmarkt veel minder nieuwe, vaste contracten aan dan een jaar geleden. Het gaat hierbij om contracten waarbij de prijs voor 1 jaar of langer vaststaat.
Financiële vergelijker Pricewise merkt dat waar consumenten een jaar geleden nog uit zo’n 100 aanbiedingen konden kiezen, dat nu slechts “een handvol” is, meestal tegen een variabele prijs.
De gemiddelde stroomprijs die Pricewise bijhoudt, te zien in de bovenstaande grafiek, is momenteel dus gebaseerd op minder aanbiedingen van energieleveranciers dan gebruikelijk. Aan de daling van prijzen op maandbasis in mei is wel te zien dat de markt enigszins lijkt te stabiliseren.
"Ondanks de nog altijd hoge prijzen, lijkt de angst die de afgelopen maanden zorgde voor het stilvallen van Nederlandse energiemarkt, even weg", zo licht de woordvoerder van Pricewise toe tegenover Business Insider.
Gasprijs: extreme piek voorbij
Voor de gasmarkt is het beeld min of meer vergelijkbaar met de stroomprijzen. Ook hier is in de bovenstaande grafiek te zien dat prijzen zijn gedaald in mei vanaf de piekniveaus in maart en april.
Maar tegelijk is het dus zo dat het aanbod van vaste contracten beperkte is en dat huishoudens van wie het vaste energiecontract afloopt vaker automatisch in een variabel contract terecht komen.
"Het variabele contract dat een consument nu vaak afsluit, is altijd maandelijks opzegbaar", gaf directeur Hans de Kok van Pricewise eerder deze week. "Mochten de energietarieven binnenkort weer bijtrekken, dan zit je als consument dus niet vast aan een hoog tarief. In de huidige markt is variabel dus zo gek nog niet."